تغییر معادلات بازی در بورس

گروه یادداشت و تحلیل بورس پایشگر: امیرهوشنگ نوائی- با پایان یافتن یک دوره صعود پرشتاب، اکنون معادلات بازی در بورس تهران تغییر کرده است. به نظر می‌رسد با فروکش تب خرید، اکنون صرف تکیه بر جریان نقدینگی، ریسک زیان بورس‌بازان را افزایش می‌دهد. در نتیجه توجه به تحلیل‌ها باید بیش از پیش پررنگ شود.

در سوی دیگر بررسی عملکرد شرکت‌ها با برآوردهای کارشناسی از سود تابستان ۹۸ آنها نشان‌دهنده اختلاف محسوسی است که تاکید می‌کند حتی تحلیلگران نیز باید در پیش‌بینی‌های خود بازنگری انجام دهند و بر اساس واقعیات جدید چراغ راهنمای بهتری برای سرمایه‌گذاران شوند.

کماکان در تک‌نمادهای مختلف تلاش برای موج‌سازی قیمتی مشاهده می‌شود؛ اما تضعیف جریان نقدینگی سبب عقیم ماندن اکثر این تلاش‌ها شده است. حافظه‌ کوتاه‌مدت سهامداران با روندهای هیجانی و پرشتاب پر شده است و پرهیز از آن دست‌کم در کوتاه‌مدت دشوار به نظر می‌رسد. به علاوه آنکه بسیاری از بازیگران تازه‌وارد بورسی ممکن است این کم‌تحرکی را کسل‌کننده یا بی‌حاصل بدانند و بعد از مدتی از این شاخه به شاخه دیگر جستن و تغییر سبد سهامداری راه خروج از بازار را در پیش بگیرند.

در توصیف وضعیت فعلی بورس باید گفت که دوره رشدهای همگن قیمت سهام متوقف شده است. در نیمه نخست سال جریان قدرتمند پول و نقدینگی ورودی سبب می‌شد تا روند عمومی بازار چندان تمایزی بین شرکت‌های مختلف یک صنعت قائل نشود و تنها تعدد بازیگران و نسبت نقدینگی ورودی به ارزش بازار شرکت‌ها بتواند روندهای قیمتی را رقم بزند.

در آن برهه جریان نقدینگی، قوی‌تر از هر عامل تحلیلی دیگری ظاهر شد و نه به تحلیل‌های حمایت‌گر از روند صعودی قیمت یک نماد اهمیت می‌داد و نه نقدهای موجود را جدی قلمداد می‌کرد.اکنون با فروکش عطش سرمایه‌گذاران برای ورود به دادوستدهای سهامی و کند شدن سرعت چرخش نقدینگی در بازار سهام، روندهای صعودی یکدست کمتر مشاهده می‌شود.

بنا به عادت نزدیک یا سودای کسب سود زیاد در زمان کوتاه، تلاش‌هایی برای جریان‌سازی در گروه‌ها و نمادهای مختلف مشاهده می‌شود. اما عموما آن دسته از تلاش‌ها که از مجرای بنیادی سهام حمایت نمی‌شود چندان ثابت و ثمربخش نیست و به سرعت بازگشت قیمت‌ها را در پی داشته است.

این مساله لزوم توجه به تحلیل‌های بنیادی سهام را یادآور می‌شود. بازگشت به تحلیل‌‌ها همچنان می‌تواند بازدهی بیشتری برای سرمایه‌گذاران نسبت به دیگر بازارهای مطرح ایجاد کند؛ اما در عین حال لازم است بازیگران بورسی دامنه دید خود را به میان‌مدت تغییر دهند و تلاش برای آگاهی از متغیرهای اثرگذار و نحوه ایفای نقش آنها را با جدیت بیشتری دنبال کنند.

در سوی دیگر تحلیلگران بازار نیز باید از رخوت تابستانی فاصله گرفته و برآوردهای خود از سودآوری بنگاه‌ها را بازخوانی کنند. این بازخوانی شامل به‌روزرسانی متغیرها و دقت بیشتر در مدل‌های پیش‌بینی است.