
حمایت از بورس، نسخه شفابخش اقتصاد دولت سیزدهم/ بازار سرمایه در دوران تحریم بهترین گزینه برای رشد اقتصاد است
اخبار بورس پایشگر: مریم پاشنگ- بورس در دوره انتخابات بیشترین تاثیرپذیری را از تحولات سیاسی دارد. میزان تاثیرگذاری تحولات سیاسی در کشورهای درحال توسعهای مثل ایران بر بورس قابل انتظار است، اما با توجه به افزایش تاریخی و بیسابقه اهمیت بورس در اقتصاد ایران و رشد سریع شاخص کل در ماههای اخیر نیازمند بررسی جدی است.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی پایشگر، در بیشتر کشورها سیاستمداران در مورد بازارهای مالی بسیار نگران هستند زیرا نوسان در بورس بر دیدگاه رایدهندگان و گروههای اجتماعی فعال در بازارهای مالی تاثیر میگذارد و معیاری برای کارآمدی سیاستمداران فعال در دولت یا احزاب سیاسی محسوب میشود؛ از سوی دیگر تحولات سیاسی نیز بعضی مواقع به دغدغه فکری سهامداران و فعالان بورس تبدیل میشود چون مواضع و تصمیمگیریهای سیاسی بر میزان سود و بازگشت سرمایه شرکتها و سهامداران تاثیر میگذارد.
تحولات سیاسی مثل انتخابات و روی کار آمدن جناحهای رقیب میتواند به تغییر مقررات و سیاستهای مالی و پولی منجر شود. از سوی دیگر معمولا رابطه بین شرکتهای خصوصی و بازیگران دولتی در دولتهای مختلف بهویژه در سیستمهای اقتصادی دولتی و کمتر آزاد فرق میکند و همین بزرگترین عامل برای بیثباتی در بازارهای مالی است.
اینکه سیاست یک دولت تمرکز بر تراز بودجه و ثبات قیمتها باشد یا اینکه بر کاهش نرخ بیکاری و توزیع درآمدها تمرکز کند تغییراتی را در سیاستهای مالی و پولی و مقرراتی بهوجود میآورد.
در پژوهشهایی که کارشناسان با بررسی تاثیر انتخابات بر بورس در کشورهای توسعه یافته انجام دادهاند رابطه مستقیمی بین نوسان بورس و انتخابات ریاستجمهوری به چشم میخورد. پانتزالیس در سال ۲۰۰۰ رفتار بازار سهام در هفتههای منتهی به انتخابات ریاستجمهوری در ۳۳ کشور را مورد بررسی قرار دادند.
نتایج این تحقیق حاکی است در دو هفته منتهی به انتخابات، شاخص بازده غیرطبیعی داشته است.والر و همکارانش در مورد تاثیر تحولات سیاسی زمان انتخابات در کشورهای درحال توسعه نیز تحقیقاتی انجام دادهاند که نشان داد الگوی فوق در تعدادی از این کشورها صدق میکند اما در تعداد دیگری از کشورهای درحال توسعه کمی پیچیدهتر است. در کشورهایی مثل ایران که اقتصاد دولتی وزن سنگینتری دارد، سیاستهای دولت تاثیر بسزایی در بازارهای مالی دارد.
متوسط بازده روزانه شاخص در ۶۰ روز پیش از انتخابات قبل از دولت یازدهم به بیشترین رقم خود رسید، این درحالی است که این رقم در زمان قبل از انتخابات دولت نهم در کمترین میزان یعنی ۰۶/ ۰ درصد بوده است. همچنین این شرایط در ۶۰ روز معاملاتی پس از انتخابات نیز به همینگونه است، بهطوریکه در دو ماه بعد از انتخاب حسن روحانی این میزان به ۴۴/ ۰درصد رسیده است و در دولت نهم متوسط بازده منفی ۱۶/ ۰درصد بوده است.
در سال ۸۲ و همزمان با دولت اصلاحات بازار سرمایه بیشترین بازدهی را داشته که تاکنون بیسابقه بوده است. در دوران اصلاحات بازده کل شاخص ۲۶۵ درصد بود. متوسط بازده روزانه در آن دوران ۴/ ۰ درصد بود. این آمار در زمان دولت نهم و دهم به ۱۸۱ درصد میرسد که نسبت روزهای مثبت به منفی ۵۴ درصد بوده است.
با توجه به موارد فوق بهنظر میرسد رشد بورس در شرایط تحریم و فشار اقتصادی یکی از معدود راهحلهای باقیمانده برای بهبود شرایط اقتصادی برای هر دولت و با هر گرایش سیاسی است که در سال آینده سکان هدایت کشور را بر عهده میگیرد و هیچ راهی جز حمایت از آن وجود ندارد.
اما سیاستهای دولت در شرایط فعلی بهویژه در زمینه چگونگی آزادسازی سهامعدالت یا عرضه اولیه تعدادی از شرکتهای دولتی در بورس چندان مشخص نیست و همین موضوع بر هیجان در بورسی که با هجوم تازهواردان نا آشنا با بنیادها و معادلات و معاملات بورس مواجه شده، افزوده است.
اگر به این موارد توجه نشود حل این ابهامات با نزدیک شدن به زمان انتخابات سختتر خواهد بود.همچنین کند بودن یا منفی بودن رشد اقتصادی و روند کند افزایش تولید در اقتصاد به شدت آسیب دیده از تحریمها نبود توازن در دو بخش مهم اقتصادی را به رخ میکشد و شائبه حبابی بودن بورس و نگرانیهای ناشی از آن را در بین سرمایه گذاران افزایش میدهد.
کمتر از یک سال به انتخابات ریاستجمهوری سال آینده باقیمانده و هنوز هیچکس نمیداند چه گروههایی با چه گفتمانی با یکدیگر رقابت میکنند و چه سیاستهای اقتصادی را دنبال خواهند کرد. با وجود آنکه حمایت از بورس نسخه رهاییبخش اقتصادی برای دولت سیزدهم خواهد بود ابهام موجود در مورد انتخابات ۱۴۰۰ و سیاستهای اقتصادی و مالی دولت منتخب بر افزایش رفتارهای هیجانی در بورس خواهد افزود.