پایشگر- طی ۵ ماه ابتدایی سال، ۱۲۳ میلیون دلار زعفران به کشورهای مختلف صادر شده که حکایت از رشد۳۳درصدی دارد، با این حال فعالان این حوزه معتقدند عده ای برای تامین ارز اقدام به صادرات این محصول کرده اند.

به گزارش پایشگر، ایران بزرگ‌ترین تولیدکننده زعفران دنیا است و حدود ۹۰ درصد تولید این محصول را در اختیار دارد؛ اما با این حال، به دلیل مشکلاتی همچون عدم ثبات قیمت زعفران، نوسانات شدید قیمت ارز و دلالی و واسطه گری صادرات این محصول توسعه چندانی نیافته است.

در واقع صادرات زعفران در ایران بیشتر به صورت فله ای بوده و کشورهای خریدار اغلب زعفران تولیدی ایران را در قالب بسته بندی های جدید، به نام خود در بازارهای جهانی عرضه و سودهای هنگفتی را دریافت می کنند.

بر این اساس؛ بررسی تازه‌ترین آمار گمرک از تجارت خارجی ایران نشان می دهد، در پنج ماه نخست سال جاری ۹۵ تن و ۸۳۱ کیلوگرم زعفران، به ارزش ۱۲۳ میلیون دلار و ۷۳۰ هزار و ۴۷۲ دلار صادر شده است.

اسپانیا، امارات متحده عربی، ایتالیا، آمریکا، هند، فرانسه، کانادا، آلمان، انگلستان، هنگ کنگ، پاکستان، استرالیا، عراق، عمان، بحرین، اتریش، آفریقای جنوبی، هلند، ژاپن، نیوزیلند، جمهوری چک، ویتنام، تایوان، قطر و کویت از جمله خریداران زعفران ایران هستند.

در مدت مشابه سال گذشته، ۶۹ تن و ۴۸۶ کیلوگرم زعفران به ارزش ۹۲ میلیون و ۹۰۴ هزار و ۴۸۴ دلار صادر شده بود.

به این ترتیب آمار نشان می‌دهد که صادرات زعفران در پنج ماه نخست سال جاری، نسبت به مدت مشابه سال گذشته از لحاظ وزنی ۳۷ درصد و از لحاظ ارزش ۳۳ درصد افزایش یافته است.

البته آنگونه که فعالان این حوزه می گویند، افزایش صادرات زعفران ناشی از دخالت عده ای در راستای تامین ارز بوده است.

چندی پیش علی حسینی، عضو شورای ملی زعفران با بیان اینکه صادرات زعفران از دست صادرکنندگان واقعی خارج شده است گفته بود: صادرات این محصول در سال جاری رشد داشته؛ اما ما معتقدیم این صادرات برای صادرکنندگان اصلی و سرمایه‌گذاران نبوده است، بلکه عده ای برای تامین ارز، صادرات زعفران را انجام می‌دهند که متخصص نیستند و رقابت مخرب در بازارهای جهانی با صادرکنندگان واقعی را در پیش گرفته‌اند که این امر به صادرات ما طی سال‌های آینده آسیب جدی وارد می‌کند.

راهکارهای توسعه واقعی صادرات زعفران

کارشناسان معتقدند، ثبات قیمت، تنظیم بازار، جلوگیری از نوسانات قیمت و کوتاه کردن دست دلال ها از راهکارهای توسعه صادرات زعفران در کشور است. دولت باید از صادرات و صادرکنندگان دارای نشان تجاری معتبر حمایت کرده و ساماندهی صادرکنندگان با هدف جلوگیری از رقابت های منفی در بازارهای هدف را انجام دهد.

در حال حاضر هر فردی که به ارز نیاز دارد زعفران از کشور خارج می کند و به قیمتی که خریدار گفت می فروشد و در بازار اخلال ایجاد می کند.

بر این اساس؛ با توجه به اینکه زعفران تنها محصول منحصر کشور است و در صورت حمایت می تواند ارزآوری قابل توجهی داشته باشد، انتظار می رود دولت با اتخاذ شیوه های دقیق و منطقی، به توسعه صادرات این محصول کمک کند تا هم موتور محرک صادرات ایران فعال باشد هم وضعیت صادرات غیرنفتی کشور بهبود یابد.