از مذاکرات برجام در وین تا کناره‌گیری رئیس کل در داخل/ استعفایی که بوی ترمیم می‌دهد

گروه یادداشت و تحلیل پایشگر: شهراد اثنی عشری

در حالی که دیپلمات‌های کشورمان در وین به توافق نهایی برای احیای برجام نزدیک می شوند، شمارش معکوس برای ایجاد تغییرات در کابینه رئیسی آغاز شده است.
در طول حدودا شش ماهی که از آغاز بکار دولت جدید می‌گذرد، متاسفانه ساز ناکوک تیم اقتصادی کابینه آنقدر دلخراش شده که صدای همه طیف‌های سیاسی موجود از این آشفته بازار مکاره درآمده و از هر گوشه‌ای به اقدامات نسنجیده برخی دولتمردان اعتراض می شود.
در این شرایط که تیم سیاسی دولت در پایتخت اتریش سرگرم رایزنی‌ها و آخرین مذاکرات برای پایان دادن به تحریم‌های ظالمانه غرب هستند، در اقدامی کم سابقه رئیس کل بیمه مرکزی شبانه از سمت خود ظاهرا استعفا می دهد تا کلید ایجاد ترمیم کابینه قبل از توافق نهایی برجام آغاز شود.
خبری که شامگاه 19 دی ماه جاری بر خروجی رسانه‌های کشور قرار گرفت، اگر چه غیر مترقبه نبود، اما در زمان نه چندان دوری که از بازنشستگی دکتر غلامرضا سلیمانی باقی مانده بود، اذهان عمومی و به ویژه کارشناسان و دست اندرکاران صنعت بیمه را با حیرت روبرو کرد.
صحبت از تغییرات در صنعت بیمه از زمان روی کار آمدن خاندوزی در وزارت اقتصاد و ویژه تر، پس از تعیین تکلیف نهایی معاونت بانک و بیمه این وزارتخانه به گوش می رسید، اما اینکه قبل از بازنشستگی سلیمانی این کار انجام شود، قدری بر ابهامات موجود در این زمینه افزوده است. ظاهرا قرار بود بعد از بازگشت دیپلمات های کشورمان از وین و آن هم با دست پر، ترمیم کابینه رئیسی آغاز شود اما ظاهرا مخالفان مدیران مازندرانی در صنعت بیمه زودتر دست به کار شدند تا از هم اکنون مهره چینی خود را شروع کنند.
طبق شنیده‌های موجود رئیس کل بیمه مرکزی به توصیه برخی مسسولان استعفا داده تا تغییرات مد نظر وزارت اقتصاد قبل از رفتن زودهنگام وزیر جوان اجرایی شود. در همین حال برخی اخبار دیگر نیز حاکی است که سلیمانی قرار است بزودی پست حساس اقتصادی دیگری تحویل بگیرد.

به هر حال امیدواریم شفاف سازی در باره این استعفای شبانگاهی هر چه زودتر در جامعه صورت گیرد تا صنعت بیمه هم در فضای آرام و به دور از هر گونه تنش احتمالی پوست اندازی کند.
از این مساله که بگذریم، خبرهای دریافتی دیگر حاکی از ترمیم دولت در بخش های اقتصادی است که مدتی است افکار عمومی را به خود مشغول کرده است. آیت الله رئیسی که بدون برنامه مدون دولت خود را تشکیل داد، موفقیت چندانی در بهبود وضعیت اقتصادی جامعه نداشته و ناهماهنگی های تیم اقتصادی او بارها کشور را با چالش های اساسی روبرو کرده است. وضعیت بحرانی بازار بورس، نرخ دلار و ارز، بلاتکلیفی مساله حذف نرخ ترجیهی ارز، کسری 200 هزار میلیاردی بودجه، تغییر در نرخ بنزین و بسیاری دیگر از این مسایل نشان داده که متاسفانه تدبیر صحیحی برای اداره کشور اندیشیده نشده است.

احسان خاندوزی یکی از چند مسوول بلندپایه اقتصادی کشور است که در اولین فرصت ممکن طبق خبرهای دریافتی تغییر خواهد کرد. بالاخره در این آشفته بازار که هر کدام از مسوولان اقتصادی اعم از فرمانده و معاون و … دنبال مقصر جلوه‌دادن دیگری هستند، یک نفر قربانی خواهد شد.
با این توصیف ظاهرا ترمیم کابینه در بخش‌های مهمی همچون بانک مرکزی، وزارتخانه های امور اقتصادی و دارایی، صمت، مسکن و شهرسازی، نفت، و سازمان برنامه و بودجه آغاز خواهد شد تا به وضعیت آشفته این پست ها رسیدگی نهایی شود.
سید شمس الدین حسینی، محمدرضا فرزین، سعید محمد، مهدی غضنفری، مهدی دوستی،و ابراهیم شیبانی از جمله مهم ترین آلترناتیوهای رئیسی برای مسافران پیاده شده از قطار دولت هستند.
وضعیت نابسامان خودرو و ضعف مدیریتی آن، اشکالات اساسی در تنظیم لایحه بودجه، کندی فروش نفت و نداشتن برنامه جامع برای دوران تحریم، از جمله دلایل ترمیم احتمالی در پست‌های مورد اشاره است.

طبق اخبار غیررسمی و گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای، بانک مرکزی نیز از گزند تحولات در کابینه بی‌بهره نخواهند ماند. آن‌طور که رسانه‌ها نوشته‌اند: «حضور ابراهیم شیبانی در کنار تیم مذاکره‌کننده از یک سو و ثبات در بازار ارز و سیاست‌های ارزی مناسب در دوران وی از عوامل تقویت گمانه‌زنی‌ها مبنی بر حضور این مدیر اقتصاددان در ساختمان میرداماد و در راس بانک مرکزی است.
تغییر مذکور در بانک مرکزی و سایر بخش‌های اقتصادی دولت احتمالا به زودی کلید خواهد خورد اما شاید پس از تعیین تکلیف نهایی مذاکرات برجام در وین و بازگشت دیپلمات ها به کشورمان. و شاید هم زودتر از آن!