بازار بیمه ایران در آستانه جهش بین‌المللی/ فرصت طلایی بازگشت بیمه‌گران اتکایی و نوسازی ساختارها

اخبار بانک و بیمه پایشگر– با آغاز مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا از بعدازظهر امروز در عمان، صنعت بیمه ایران بار دیگر به کانون توجه فعالان اقتصادی و بیمه‌گران بازمی‌گردد.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری پایشگر، یکی از حوزه‌هایی که مستقیماً از نتیجه این مذاکرات تأثیر می‌پذیرد، بیمه‌های اتکایی (Reinsurance) است.
طی سال‌های اخیر، به‌ دلیل تحریم‌های بین‌المللی، دسترسی شرکت‌های بیمه ایرانی به بازارهای بیمه اتکایی بین‌المللی محدود بوده و بیمه‌گران ناچار به استفاده از ظرفیت‌های داخلی یا تعامل با شرکت‌های اتکایی منطقه‌ای و کمتر شناخته‌شده شدند.
در صورت بهبود روابط بین‌المللی، انتظار می‌رود امکان برقراری مجدد ارتباط با بیمه‌گران اتکایی معتبر جهانی فراهم شود.

نقش کلیدی بیمه های اتکایی

بیمه‌های اتکایی نقش کلیدی در مدیریت ریسک‌های بزرگ و فاجعه‌آمیز دارند.
زمانی‌که شرکت‌های بیمه داخلی نمی‌توانند تمام ریسک‌ها را در خود نگه دارند، این ریسک‌ها را به شرکت‌های اتکایی منتقل می‌کنند.
نبود تعامل با بازارهای جهانی موجب افزایش ریسک نگهداری برای بیمه‌گران داخلی شده و ضریب توانگری مالی آن‌ها را تحت فشار قرار داده است.
با کاهش موانع بین‌المللی و امکان استفاده از ظرفیت شرکت‌های اتکایی معتبر، بیمه‌گران ایرانی قادر خواهند بود پرتفوی خود را تنوع داده و ریسک‌ها را به صورت حرفه‌ای‌تر مدیریت کنند.

در بُعد عملیاتی، بازگشت به بازار جهانی بیمه، نه‌تنها موجب افزایش ضریب اطمینان بیمه‌گذاران بزرگ (به‌ویژه در حوزه انرژی، پتروشیمی و حمل‌ونقل دریایی) می‌شود، بلکه زمینه را برای کاهش نرخ‌های بیمه، افزایش رقابت‌پذیری و بهبود کیفیت خدمات فراهم می‌کند.
همچنین، دسترسی به ظرفیت‌های بین‌المللی باعث می‌شود بیمه‌گران داخلی بتوانند محصولات نوآورانه‌تری طراحی کرده و به بازار معرفی کنند.
مسأله‌ای که طی سال‌های گذشته به‌دلیل محدودیت‌های فنی و عدم تبادل دانش با شرکت‌های بین‌المللی، متوقف یا کند شده بود.

هماهنگی با استانداردهای بین‌المللی

از منظر نظارتی، نهاد ناظر بیمه در ایران (بیمه مرکزی) نیز باید خود را برای هماهنگی با استانداردهای بین‌المللی مانند Solvency II یا استانداردهای IFRS آماده کند.
باز شدن درهای بازار بین‌المللی، الزام به شفافیت مالی، گزارش‌گری دقیق و استاندارد و همچنین افزایش اعتبار بین‌المللی شرکت‌های بیمه ایرانی را به‌دنبال خواهد داشت.
این تحولات به نوبه‌ی خود، سبب ورود سرمایه‌گذاران خارجی و مشارکت‌های بین‌المللی در صنعت بیمه ایران می‌شود.

با این حال، باید توجه داشت که نتیجه مذاکرات به عوامل متعددی وابسته است و حتی در صورت مثبت بودن فضای کلی، فرآیند احیای روابط بیمه‌ای با بازارهای جهانی زمان‌بر خواهد بود.

بازنگری در ساختار های فنی

شرکت‌های بیمه باید از هم‌اکنون با بازنگری در ساختارهای فنی، آموزشی و فناورانه‌، خود را برای تعامل مجدد با بازارهای جهانی آماده کنند.
ارتقاء سطح آموزش پرسنل، زبان تخصصی بیمه و شناخت قواعد بین‌المللی باید در دستور کار قرار گیرد.

در جمع‌بندی، چشم‌انداز صنعت بیمه ایران تا پایان سال جاری را می‌توان محتاطانه و خوشبینانه توصیف کرد.
در صورت پیشرفت مذاکرات و ایجاد توافق حداقلی، احتمال باز شدن روزنه‌هایی در تعاملات بین‌المللی بیمه وجود دارد.
این روند می‌تواند در ماه‌های پایانی سال، خود را در قالب انعقاد قراردادهای اتکایی، ورود بیمه‌گران خارجی به بازار ایران (در قالب دفاتر نمایندگی یا مشارکت با بیمه‌گران داخلی) و رشد آرام ضریب نفوذ بیمه نشان دهد.
این تحولات اگرچه تدریجی خواهند بود، اما می‌توانند نقطه عطفی در مسیر نوسازی صنعت بیمه ایران به‌ شمار روند.

چالش های بیمه گران داخلی

البته در شرایط کنونی، بسیاری از شرکت‌های بیمه در ایران از نظر فنی و عملیاتی هنوز فاصله قابل‌توجهی با استانداردهای بین‌المللی دارند.
عدم اجرای کامل استانداردهای حسابداری IFRS، نبود سیستم‌های مدیریت ریسک پیشرفته، و ضعف در گزارش‌گری شفاف مالی از جمله چالش‌هایی هستند که باعث شده شرکت‌های بیمه ایرانی برای همکاری با بیمه‌گران اتکایی معتبر جهانی آماده نباشند.

همچنین، کمبود نیروی انسانی مسلط به مفاهیم و مقررات بین‌المللی بیمه، از دیگر موانع مهم به‌شمار می‌رود.

با این حال، برخی شرکت‌های پیشرو ایرانی در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای ارتقاء ساختارهای خود داشته‌اند.
از جمله راه‌اندازی سامانه‌های نوین بیمه‌گری، تقویت سیستم‌های آی‌تی، و برگزاری دوره‌های تخصصی بین‌المللی برای کارکنان.
اگر تحریم‌ها برداشته شوند، این شرکت‌ها می‌توانند با سرعت بیشتری به سمت انطباق با استانداردهای جهانی حرکت کنند.
البته این مسیر نیازمند حمایت نهاد ناظر، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، و به‌ویژه تعامل فعال با بازارهای بین‌المللی برای انتقال دانش و فناوری است.

وضعیت کسب‌ وکار بیمه بعد از رفع تحریم

در صورت رفع تحریم، فضای کسب‌وکار بیمه در ایران به‌طور قابل‌توجهی بهبود خواهد یافت.
ورود شرکت‌های اتکایی خارجی، ارتقاء کیفیت محصولات، بهبود خدمات خسارت‌دهی و افزایش رقابت در بازار از مهم‌ترین پیامدهای آن خواهند بود.
همچنین، شرکت‌های بیمه داخلی قادر خواهند بود پوشش‌های بیمه‌ای بزرگ‌تری در صنایع کلیدی کشور ارائه دهند و در پروژه‌های بزرگ عمرانی، نفتی و حمل‌ونقل نقش جدی‌تری ایفا کنند.
در مجموع، این تحول می‌تواند منجر به افزایش اعتماد عمومی به بیمه و رشد ضریب نفوذ بیمه در کشور شود.