یادداشت و تحلیل پایشگر– اکرم محمدی

چند روز بیش اعلام شد که بودجه سازمان صدا و سیما برای سال آینده ۳۵ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است .یعنی این سازمان روزانه بیش از ۹۵ میلیارد تومان بودجه در اختیار دارد.

این خبر با واکنش‌های متفاوتی روبه رو شد که اغلب هم انتقادی بودند. این بودجه ۳۵ همتی برای سازمانی که در طی سال های اخیر با ریزش  تدریجی  مخاطب روبه رو بوده، بسیار زیاد است . وقتی با مخاطبان عام صحبت می کنی ، می بینی که بسیاری طی سال های اخیر از برنامه های تلویزیون استفاده نمی کنند و برخی هم مخاطب سریال ها و برنامه هایی هستند که از سال ها پیش تولید می شدند .در واقع سازمان صدا و سیما هر سال به جای جلب و جذب مخاطب با تولید برنامه‌هایی که  جذابیت ندارد ، فاصله اش را با مخاطبانش بیشتر کرده است.

بااین حال نمی توان ، گفت که این وضعیت و فاصله شامل همه برنامه ها می شود . در حال حاضر عمده مخاطبان تلویزیون را علاقه مندان به مسابقات  و برنامه های ورزشی تشکیل می‌دهند .این در حالیست که صدا و سیما با تبلیغات تلویزیونی بسیار ، سعی در جذب مخاطب دارد و چه بسا که تعداد مخاطبان برنامه های تبلیغاتی در صدا و سیما از تعداد مخاطبان برنامه‌های تلویزیونی  بیشتر است!

اگرچه همیشه صدا و سیما ،آمارهایی از جذب و رضایت مخاطبان ارائه می کند که اغلب هم حاکی از رضایت مخاطبان حداکثری است  اما به نظر می‌آید ،که این آمارها بیشتر از ارائه واقعیت ، جنبه آبروداری دارد.

نکته مهمتر این که به نظر می رسد مردم با صدا و سیما قهر کرده اند اما گویا ،مسئولان موضعی متفاوت از مردم دارند و اتفاقا هوای صداو سیما را بیشتر دارند! این قهر حتی در میان هنرمندان هم دیده می شود.مصداق بارز آن ،برنامه هایی است که  مخاطبان زیادی هم داشتند اما به هر دلیلی امکان ادامه تولید پیدا نکردند و این باعث شد که هنرمندان برنامه‌های خود را در پلتفرم‌هایی خارج از صدا و سیما تولید کنند و مخاطبان هم به تبع همین تغییر رویکرد، علاقه مندی هایشان را در قالب دیگری دنبال کنند.

حالا رسانه ها از شکل سنتی خود خارج شده اند و و در نهایت  مخاطب تعیین کننده است . دیگر نمی‌توان به مخاطب دیکته کرد که چه برنامه‌ای را ببیند یا نبیند .بلکه این مخاطب است که انتخاب می‌کند چه برنامه‌ای را تماشا کند و به همین راحتی صدا و سیما از دور خارج شده برنامه‌های دیگر جای آن را گرفته اند.

حال صدا و سیمایی که با این همه نیرو و امکانات، در زمینه تولید و جذب مخاطب ،ناتوانی خود را  به رخ کشیده ،چطور به جای کاهش بودجه با افزایش روبه روست؟حالا شبکه های تلویزیونی پرمخاطب در سراسر دنیا ، با کمترین تعداد نیرو و بیشترین کارایی باتاکید بر خواست مخاطب ،به جایگاه قابل قبولی دست پیدا کرده اند .با این اوصاف ،اگر با این میزان بودجه ، کاری انجام می دادند  ونتیجه و کارشان از مقبولیت آحاد جامعه برخوردار بود، اشکالی نداشت  اما وقتی کاری درست انجام نشود و نتیجه‌ای هم نداشته باشد ،افزایش بودجه و تشویق معنایی پیدا نمی‌کند و تازه باعث تعجب می شود!

آیا بهتر نیست به جای افزایش بودجه برای این سازمان عریض و طویل نه چندان کار آمد ، از مسئولان صدا و سیما درخواست شود که عملکرد خود را توجیه کنند؟و چون بودجه صدا و سیما از بودجه عمومی تامین می شود ، سئوال مردم این است که افزایش بودجه برای تلویزیونی که تماشا نمی کنند ، برای چیست؟آیا صداو سیما برنامه ای برای  بودجه روزانه 95 میلیارد تومانی اش دارد؟!