ماهواره‌بر «قاصد»؛ فناوری بومی پرتاب مداری با سوخت ترکیبی

اخبار اجتماعی پایشگر– ماهواره‌بر «قاصد»، یک پرتابگر سه‌مرحله‌ای ایرانی است که از ترکیب سوخت جامد و مایع بهره می‌برد و برای قرار دادن ماهواره‌های سبک در مدار نزدیک زمین طراحی شده است. استفاده از سوخت جامد در مراحل اولیه، زمان آماده‌سازی را کاهش داده و امکان پرتاب‌های سریع‌تر را فراهم می‌کند و سوخت مایع در مرحله نهایی، امکان هدایت دقیق‌تر را فراهم می‌سازد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی پایشگر،ماهواره‌بر «قاصد» به‌عنوان نخستین ماهواره‌بر ترکیبی سوخت جامد-مایع ایران، نماد جدیدی از پیشرفت‌های جمهوری اسلامی ایران در حوزه فناوری فضایی به شمار می‌رود. این ماهواره‌بر که توسط نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طراحی شده و توسعه یافته، نخستین بار در اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۹ با موفقیت ماهواره نظامی «نور ۱» را در مدار قرار داد و آغازگر ورود ایران به باشگاه دارندگان مدار لئو (LEO) شد.

ماهواره‌بر قاصد دارای سه مرحله پیشران است که دو مرحله نخست آن با سوخت جامد و مرحله سوم با سوخت مایع است و طراحی آن به گونه‌ای است که این ماهواره‌بر را در رده فناوری‌های پیشرفته قرار می‌دهد. ترکیب سوختی این ماهواره‌بر، به ایران این امکان را می‌دهد تا در کنار افزایش برد و دقت، قابلیت پرتاب سریع‌تر و چابک‌تری را نسبت به ماهواره‌برهای کاملاً سوخت مایع فراهم کند.

مرحله اول این ماهواره‌بر با موتور قدرتمند سوخت جامد «سلمان» تجهیز شده که علاوه بر توان بالا، از قابلیت بردار رانش (thrust vectoring) نیز برخوردار است. مرحله سوم نیز با موتور سوخت مایع امکان هدایت دقیق‌تر و تنظیم موقعیت ماهواره در مدار را فراهم می‌کند.

تا کنون ماهواره‌بر قاصد توانسته سه ماهواره «نور ۱»، «نور ۲» و «نور ۳» را به فضا پرتاب کند و با موفقیت در مدار قرار دهد. این ماموریت‌ها نشان‌دهنده ارتقای توان عملیاتی و اعتمادپذیری این ماهواره‌بر است و نقش مهمی در تقویت قدرت فضایی ایران ایفا کرده‌اند.

«قاصد» نه‌تنها از منظر فناوری، بلکه از لحاظ راهبردی نیز اهمیت بالایی دارد. توانایی طراحی و ساخت ماهواره‌برهای چندمرحله‌ای سوخت جامد، ایران را در برابر تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی خودکفا کرده و زمینه‌ساز توسعه نسل‌های جدید ماهواره‌برهای تاکتیکی و نظامی شده است.

ماهواره‌بر قاصد، صرفاً آغاز راه است و فناوران صنعت فضایی کشور در حال توسعه ماهواره‌برهای قوی‌تری نظیر «سریر» و «سروش» است که قابلیت حمل محموله‌های سنگین‌تر و قرارگیری در مدارهای بالاتر را دارند. این روند می‌تواند جایگاه ایران در عرصه قدرت‌های فضایی مستقل را تثبیت کند.

پیش‌تر دکتر حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران از گام ایران برای ساخت ماهواره‌برهای سنگین خبر داد و اعلام کرد طراحی و ساخت ماهواره‌برهای سنگین چون «سریر» و «قائم ۱۰۵ و ۱۲۰» را در دستور ساخت داریم.