پایان بن بست”نه جنگ، نه مذاکره” با بازی جدید لاریجانی و کارگزاران/ “باند نیویورکی” به میدان می‌آید

گروه یادداشت و تحلیل پایشگر:داوود حشمتی- به زودی و در کمتر از یک ماه دیگر علی لاریجانی با ریاست قوه مقننه خداحافظی خواهد کرد. از طرف دیگر به زودی شاهد ورود آمریکا به عرصه انتخاباتی آتی ریاست جمهوری خواهیم بود.
طبیعتا از آنجا که ایران یکی از محورهای مهم بحث سیاست خارجی آمریکا در انتخابات خواهد بود، این مساله برای ایران نیز به دور از اهمیت نیست. لذا دستکم در دو سال گذشته بحث اصلی این بوده است که ایران برای ماندن یا رفتن ترامپ چه سیاستی را در پیش خواهد گرفت؟

خبرها حاکی از این است که به زودی دریادار شمخانی جای خود را در شورای عالی امنیت ملی به علی لاریجانی واگذار خواهد کرد.
این اتفاق را احتمالا در اوائل تیرماه شاهد خواهیم بود. اما سئوال این است که آیا این تغییر در شورای عالی امنیت ملی می تواند منجر به تغییر در سیاست مذاکره ایران را هم رقم بزند؟ خصوصا آنکه لاریجانی پیش از این نیز در دوران بوش پسر وظیفه مذاکره را برعهده داشت.

اصولگرایان متصل به منابع مخالف برجام، معتقدند قرار است چنین اتفاقی بیفتد.
رضا سراج در متنی که در کانال تلگرامی اش منتشر کرده بدون اشاره به نام علی لاریجانی مساله جابه جایی او با شمخانی را مطرح کرده و آن را سیاست «باند نیویورکی» می داند

او می نویسد: «حلقه نیویورکی‌ها در صدد هستند در یکسال باقیمانده از دولت دوازدهم، دور جدیدی از مذاکره با آمریکا را در چارچوب دو سناریو پایه‌ریزی و به نتیجه برسانند. برای این منظور، ظاهرا قرار است جابجایی در یک نهاد عالی مرتبط با سیاست خارجی و امنیت ملی اجرایی شود تا فردی که نقش اساسی در تصویب بیست دقیقه‌ای برجام را ایفا کرد، در منصب مذکور مستقر گردد.
در چارچوب این دو سناریو، غربگرایان بهره‌گیری از قدرت لابی‌گری شخص مورد نظر، ایجاد چند دستگی و تبدیل نمودن مجلس آینده به بازیگری همراه یا خنثی، استفاده مجدد از ظرفیت مجمع تشخیص و فریب استراتژیک انقلابیون را به انتظار نشسته‌اند.»

به اعتقاد او «باند نیویورکی» قصد دارند همزمان با «ترامپ و دموکراتها» مذاکره کنند. نگرانی آنها وقتی به این حد می رسد که آن را در رسانه ها منتشر می کنند به ما میگوید این موضوع از حالت تحلیل خارج شده و احتمال وقوع آن زیاد. این دست اخبار نیز برای تغییر در این تصمیمات منتشر میشود.
اما آیا می توان علی لاریجانی را جزو باند نیویورکی به حساب آورد؟ این میان تکلیف جوادظریف به عنوان نفر اول دیپلماسی ایران چه خواهد شد؟ آیا او کناری ایستاده و نظاره گر این بازی خواهد بود و سکان مذاکره با ترامپ را به دست علی لاریجانی می سپارد؟
در این باره دو سناریو برای ظریف و 1400 قابل تصور است:

1️⃣ ظریف می تواند در قالب نقش مکمل مذاکره با دموکرات ها را دنبال کند. در این حالت با حفظ چارچوبی محدود در مذاکره نقش ایفا می کند

2️⃣ ظریف به طور کلی خود را کنار کشیده و منتظر سال 1400 می ماند. اینجاست که ایفای نقش (و پیروزی احتمالی) علی لاریجانی در مذاکرات می تواند به او در کاندیداتوری سال 1400 کمک کند.
به نظر می رسد سناریوی دولت و حزب کارگزاران نیز همین است که بر روی علی لاریجانی سرمایه گذاری کنند.
به هر تقدیر ورود علی لاریجانی (در صورتی که اجازه مذاکره از سوی رهبری را دریافت کرده باشد) می تواند پایان بن بست «نه جنگ نه مذاکره» باشد.
لاریجانی نیز نشان داده همچون تصویب برجام کارگزار مورد اعتمادی است و حاضر است به این خاطر انتقادات تند و تیز مخالفان را نیز تحمل کند

نتیجه اینکه اتحاد میان کارگزاراعظم (لاریجانی) و کارگزاران قصد دارد تا نتیجه انتخابات سال 1400 را رقم بزند.

البته نهایی شدن این سناریو به دو عامل مهم بستگی دارد. اول: موفقیت و پیروزی در مذاکره با ترامپ دوم: تکه دیگر تکمیل کننده این پازل با فشار بیشتر به اصلاح طلبان و ناگزیر کردن آنها به حمایت از علی لاریجانی باید رقم بخورد.