پسته با این قیمت فقط لبخند تلخ مردم را در پی دارد

اخبار اقتصادی پایشگر– قیمت پسته سال گذشته حدود 40 هزار تومان بود؛ اینک اما قیمت یک کیلو پسته نسبتا مطلوب 5 برابر شده است؛ در برخی فروشگاه بالای شهر پسته با کیفیت عالی را گاه تا کیلویی 350 هزار تومان هم قیمت گذاری می کنند. به نظر می رسد پسته با این قیمت فقط لبخند تلخ مردم را در پی داشته باشد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی پایشگر، قیمت هر کیلو پسته از مرز 200هزار تومان گذشت. خبر کوتاه است و جانکاه! آن هم در فاصله یک هفته مانده به شب یلدا، اما پسته تنها خشکباری نیست که گران شده؛ در فروشگاه‌های عرضه آجیل و خشکبار چشم‌هایتان حتما میخکوب بادام و گردوی 120هزار تومانی، کشمش 60هزار تومانی، تخمه جابانی 40هزار تومانی و بقیه شیاطینی از این قماش می‌شود.

فروشنده‌ها از مدت‌ها پیش آرام‌آرام نسبت به گرانی آجیل هشدار داده بودند، اما کسی به آن‌ها توجه نکرده بود. تا اینکه موعد شب یلدا رسید و مردم سرشان به حساب و کتاب گرم شد. نگاهی به قیمت‌ها نشان می‌دهد یلدای قشنگ و دوست‌داشتنی‌مان حداقل از نظر اقتصادی شباهتی قریب به شب ترسناک هالووین خارجی‌ها پیدا کرده است.

نگاهی به قیمت انواع آجیل و خشکبار

دیروز خبر فروش پسته به قیمت کیلویی 200هزار تومان دست به دست شد و خیلی‌ها را وحشت‌زده کرد. باور کنید قصد نگران‌کردن‌تان را ندارم، اما 200هزار تومان حداقل قیمت یک کیلو پسته قابل خوردن و با کیفیت است و احتمالا مجبور شوید انواع مشهور و مرغوب پسته را کیلویی 300 تا 320هزار تومان بخرید. به شوخی از فروشنده می‌پرسم قصد استخدام بادیگارد نداری؟ الکی که نیست تا همین پارسال پسته فندقی نهایتا 40هزار تومان بود، اما حالا 300 تا 400درصد گران‌تر است.

رشد قیمت مغز گردو از یکی دو ماه پیش کلید خورد. قله اول مرز 70هزار تومان بود؛ یعنی درست به اندازه قیمت یک کیلو گوشت. با این حال گرانی دست از سر مغز گردو برنداشت تا الان که باید آن را کیلویی 120هزار تومان بخرید. فعالان صنف خشکبار و آجیل خودشان هم از این نرخ شگفت‌زده شده‌اند و می‌گویند مغز گردو خانه‌پرش دیگر نباید از کیلویی 90هزار گران‌تر باشد، اما چه کنیم؛ شده دیگر! اگر پیگیر قضیه شوید احتمالا می‌گویند تقصیر دلال‌هاست. آن هم در شرایطی که بیش از 90 درصد مغز گردو موجود در بازار، خارجی و وارداتی است. آجیل‌فروش‌های مهربان برای هر کیلو بادام بهایی در حدود 120 تا 140هزار تومان در نظر گرفته‌اند.

چاره‌ای نیست. شب یلدا که بدون آجیل نمی‌شود پس بیایید سراغ کشمش و نخودچی برویم. اصلا بیایید یک کیلو تخمه بخریم و پشت سر هم بشکنیم تا شب طولانی سحر شود. اما فروشنده‌ای می‌گویند از این خبر‌ها نیست و نخودچی کشمش را هم دست کم گرفته‌ایم؛ در حالت خوشبینانه کشمش شده کیلویی 60هزار تومان. نخودچی کیلویی 40هزار تومان، تخمه ژاپنی آقا! تخمه ژاپنی حداقل 30، 40هزار تومان است. از همه بدتر اینکه جای زخم دلار را می‌توان روی چهره تخمه آفتابگردان هم مشاهده کرد. فروشنده‌ها می‌گویند این یکی هم مثل تخمه کدو و فندق وارداتی است و، چون با دلار آزاد وارد شده‌اند، قیمت‌شان بالاست.

سرما؛ مقصر شماره یک

وقتی دنبال مقصر بگردید همه در بازار با انگشت دیگری را نشان می‌دهند. مثلا یکی از سرما حرف می‌زند. می‌گوید همان برف اول بهار که بابتش ذوق کردیم، الان زهرش را وارد بدن بازار آجیل و خشکبار کرده. لابد الان باید آن‌هایی که با برف توی اینستاگرام عکس منتشر کرده‌اند پاسخ گرانی آجیل و خشکبار را بدهند. به هرحال خیلی هم بی‌راه نگفته‌اند. سرما محصول سر درخت‌ها را زده. طوری که تولیدکننده‌های پسته می‌گویند حجم تولید امسال‌شان 50هزار تن کم شده و به یک پنجم تولید پارسال رسیده است.

آمار‌ها نشان می‌دهند در هفت ماه ابتدای امسال حدود 33هزار تن پسته با ارزشی بالغ بر 300میلیون دلار به کشور‌های مختلف صادر شده است که از نظر وزنی 13درصد و از نظر ارزش 20درصد کمتر از مدت مشابه سال گذشته است. لحاظ کردن آمار نیمه دوم سال می‌تواند عمق فاجعه را نشان دهد. گفته می‌شود در مهر و آبان امسال روی هم رفته تنها هشت هزار تن پسته ایرانی صادر شده است آن هم در حالی که مهر و آبان پارسال حجم صادرات پسته ایران به از مرز 50 هزار تن عبور کرده بود.

فعالان بازار می‌گویند به دلیل رقابت تنگاتنگ پسته ایرانی با رقبای خارجی اگر تولید امسال را صادر نکنیم، ممکن است بازار خارجی‌مان را از دست بدهیم. به همین دلیل تولیدکننده‌ها ترجیح می‌دهند شرمنده هموطنانشان شوند اما موجودی پسته‌‌شان را عوض بازار داخلی روانه بازار‌های خارجی کنند.

دلار؛ مقصر شماره 2

یکی از عجیب‌ترین چیز‌هایی که ممکن است در تمام زندگی‌تان بشنوید، فرمول تعیین قیمت انواع آجیل است. شرط می‌بندم نمی‌دانستید که ارزش این محصولات را با نرخ دلار محاسبه می‌کنند. سر و صدای این قضیه شهریور امسال درآمد. مصطفی احمدی رییس اتحادیه آجیل و خشکبار در این باره گفته تنها 10درصد از آجیل ایران در بازار داخل عرضه می‌شود و 90درصد باقی مانده در قالب صادرات به خارج کشور می‌رود. پس نوسان قیمت ارز خیلی زود روی بهای آجیل در بازار تاثیر می‌گذارد.

همین حالا یک کیلو پسته در بازار صادراتی هشت تا 15 دلار قیمت دارد و تخمه معمولی را کیلویی سه دلار می‌فروشند. خیلی نیست، اما مثلا در سال گذشته با صادرات 126هزار تن پسته و مغز پسته یک میلیارد و 147میلیون دلار درآمد ارزی برای کشور ایجاد شده است. از میزان چهار هزار و 800تن بادام هم درآمدی در حدود 43میلیون دلار نصیب کشور کرده و صادرکننده‌های گردو توانسته‌اند بابت صادرات دو هزار و 700تن از این محصول 21میلیون دلار درآمد داشته باشند. حالا شما توقع دارید وقتی مشتری‌های بزرگی در خارج کشور پای آجیل و خشکبار نشسته‌اند، فروشنده‌ها محصول‌شان را با ریال به من و شما بفروشند؟

اوضاع بازار آجیل درست می‌شود؟

امسال باید با وسواس بیشتری آجیل بخورید. مسئولان میادین میوه و تره‌بار گفته‌اند از همین امروز عرضه فوق‌العاده آجیل با تخفیف 20 تا 30درصدی را آغاز می‌کنند تا شهروندان برای شب یلدا پول کمتری بپردازند، اما خودتان که قیمت‌ها را می‌دانید. بعید است کار با تخفیف 20درصد و 30درصد راه بیفتد و اگر اوضاع تا عید درست نشود، شاید مجبور شویم آجیل مهمان‌هایمان را سهمیه‌بندی کنیم. دو تا پسته، سه تا بادام، چهار تا فندق، پنج تا بادام هندی، شش تا از انواع تخمه‌ها و یک مشت نخودچی و کشمش!