پایشگر-شهر شیعه نشین بصره عراق از سه شنبه هفته گذشته، شاهد تحولات و اتفاقات جدیدی بوده که روز گذشته با حمله برخی معترضان به کنسولگری ایران، این تحولات وارد فاز بحرانی تری شده است.

شب گذشته، تعدادی از معترضان در بصره در اقدامی خرابکارانه و مشکوک به کنسولگری ایران در بصره حمله کردند و ضمن آسیب‌ رساندن به وسائل داخل این مکان دیپلماتیک، اقدام به آتش زدن کنسولگری ایران در این منطقه کردند.

در پی این اقدام مشکوک ـ که باعث وارد شدن خسارات زیادی به کنسولگری ایران در بصره شد ـ وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، با انتشار بیانیه‌ای و با محکوم کردن این حمله وحشیانه و تأکید بر مسئولیت دولت عراق در این زمینه، شبانه سفیر عراق در ایران را احضار و مراتب اعتراض جمهوری اسلامی ایران را به وی اعلام کرد.

حمله مشکوک معترضان به این مکان دیپلماتیک ـ که بر خلاف قوانین بین‌المللی است ـ مورد انتقاد وزارت خارجه عراق نیز قرار گرفت؛ چنانکه سخنگوی این وزارتخانه در بیانیه‌ای گفت: این اقدام به منافع عراق و روابطش با کشورهای جهان آسیب می‌زند.

همچنین این اقدام علیه کنسولگری ایران با اعتراض و واکنش گسترده مقامات و جریان های سیاسی عراق مواجه شد.

ابراهیم جعفری، وزیر خارجه عراق نیز بامداد روز شنبه در بیانیه‌ای، تعرض و به آتش کشیدن ساختمان کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در بصره را محکوم کرد.

عمار حکیم نیز یکی دیگر از شخصیت‌های عراقی بود که با انتشار بیانیه‌ای، این حمله را محکوم کرد. رهبر جریان حکمت ملی عراق در این بیانیه آورده است: اکنون کشور در سراشیبی خطرناکی قرار دارد که نیازمند تأمل و دقت نظر واقع‌گرایانه است.

پشت پرده حمله به کنسولگری ایران در بصره چیست؟

حیدر العبادی، با صدور دستوری، خواستار تحقیق از یگان‌های امنیتی مسئول محافظت از نهادهای عراقی و کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در بصره شد.

به نوشته خبرگزاری «الغد» عراق، العبادی این دستور را به دلیل کوتاهی این نهادها در عمل به وظایفشان برای محافظت از اماکن مربوطه صادر کرده است.

همچنین نوری المالکی، معاون رئیس جمهور عراق و رئیس ائتلاف دولت قانون این کشور در واکنش به اتفاقات اخیر بصره و آتش زدن کنسولگری ایران در این شهر گفت: نیروهای امنیتی در انجام وظایف خود کند عمل کردند و این امر باعث شد که گروه های تخریبی در آتش زدن مقرهای احزاب و کنسولگری ایران در بصره آزادی کامل داشته باشند.

بسیاری از کارشناسان و ناظران بر این باورند که دور جدیدی از زمینه سازی برای ایجاد بحران در عراق با هدف تحت تأثیر قرار دادن روابط ایران و عراق آغاز شده که حوادث روز گذشته بصره نیز بخشی از این راهبرد بوده است.

حال ممکن است این پرسش مطرح شود که هدف و پشت پرده این اتفاقات اخیر چیست؟

نخست اینکه این اعتراضات بی ارتباط با حوادث مشهد و آبادان نیست و به نظر می رسد ارتباط مستقیمی میان مسأله حضور عراقی ها در مشهد و آبادان و بروز ناآرامی ها در بصره وجود دارد.

دوم؛ باید توجه داشت که این تحولات با نزدیک شدن به ایام محرم و راهپیمایی بزرگ اربعین حسینی اتفاق افتاده که به نظر می رسد با هدف تحت تأثیر قرار دادن این مراسم مذهبی ـ که نقش مهمی در پیوندهای دو ملت ایفا کرده ـ طرح ریزی شده است.

سوم: این حوادث شاید بی ارتباط با اختلافات سیاسی و رقابت جناح بندی های سیاسی در پارلمان عراق برای تشکیل ائتلاف اکثریت جهت تعیین نخست وزیر نباشد؛ جایی که جریان های هوادار ایران (فتح و قانون) و سایر جریان های رقیب از جمله صدرها و نصری ها رقابت جدی برای تعیین نخست وزیر دارند و اخیرا این رقابت به شکل جدی تری از سوی آن ها دنبال می شود. در واقع، مشغول کردن جریان های طرفدار ایران به بصره و به حاشیه بردن آن ها در چانه زنی های سیاسی می تواند یکی از عوامل بروز حوادث بصره باشد.

در نهایت اینکه، فارغ از هرگونه نگاه مبتنی بر توهم توطئه، بسیاری از ناظران، انتشار گسترده خبرهای مربوط به حضور عراقی ها در مشهد، اعتراض مردم آبادان نسبت به حضور و فعالیت اقتصادی عراقی ها در این شهر و حوادث روز گذشته بصره و حمله به کنسولگری ایران حلقه های حوادث مرتبطی هستند که در صورت عدم هشیاری، می تواند روابط میان دو کشور را تحت تأثیر قرار دهد؛ حوادثی که به نظر می رسد باید شاهد ادامه آن در عراق یا ایران باشیم!

تابناک