چرا چهار تا…؟

یادداشت و تحلیل پایشگر: شهراد اثنی عشری

حضور تنها چهار شرکت بیمه در فهرست ۱۰۰ شرکت برتر کشور، به شرایط بازار بیمه، نحوه ارزیابی عملکرد شرکت‌ها و چالش‌های موجود در صنعت بیمه بازمی‌گردد.

این موضوع همچنین نشانه‌ای از وضعیت کلی این صنعت در مقایسه با سایر صنایع است و تحلیل آن به شناسایی نقاط قوت و ضعف صنعت بیمه کمک می‌کند.

اولین عامل به روش‌های ارزیابی و معیارهای انتخاب شرکت‌های برتر مربوط است.
این فهرست معمولاً بر اساس شاخص‌هایی مانند میزان فروش، سودآوری، ارزش بازار و بهره‌وری تهیه می‌شود.
صنعت بیمه، با وجود گردش مالی بالا، معمولاً سود خالص قابل‌توجهی ندارد، چرا که نسبت خسارت‌ها و هزینه‌های عملیاتی در این صنعت بالاست.
بنابراین، این معیارها ممکن است برای برجسته‌سازی شرکت‌های بیمه مناسب نباشند و شرکت‌های بیمه‌ای در رقابت با صنایع دیگر، مانند پتروشیمی یا بانکداری، جایگاه کمتری پیدا کنند.

دومین دلیل به تمرکز بیش از حد شرکت‌های بیمه بر بازارهای سنتی و عدم نوآوری در محصولات و خدمات باز می گردد.
شرکت‌های بیمه در ایران معمولاً به ارائه بیمه‌های پایه‌ای مانند بیمه شخص ثالث یا درمان مشغول‌اند و کمتر به نوآوری در محصولات تخصصی یا بهره‌گیری از فناوری‌های نوین پرداخته‌اند.
این عدم نوآوری، در مقایسه با صنایعی که به سرعت در حال دیجیتالی‌شدن و نوآوری هستند، می‌تواند منجر به عملکرد مالی و بازاریابی ضعیف‌تری شود.

عامل دیگر، چالش‌های ساختاری و نظارتی در صنعت بیمه ایران است.
محدودیت‌های نرخ‌گذاری، عدم رقابت واقعی، و سیاست‌های نظارتی که گاهی مانع رشد آزاد شرکت‌ها می‌شود، از جمله مشکلاتی هستند که مانع رشد شرکت‌های بیمه در مقایسه با سایر صنایع می‌شوند.
این عوامل باعث شده‌اند که حتی شرکت‌های بزرگ بیمه نیز نتوانند عملکرد قابل‌توجهی داشته باشند و از نظر معیارهای مالی و بازاریابی در رده‌های برتر قرار گیرند.

همچنین، رشد محدود بازار بیمه در ایران نسبت به بازارهای دیگر دلیلی برای حضور کم‌رنگ شرکت‌های بیمه در این فهرست است.
ضریب نفوذ بیمه در ایران همچنان پایین‌تر از استانداردهای جهانی است و این موضوع باعث شده است که حجم بازار بیمه نسبت به صنایع بزرگ‌تر و با بازارهای گسترده‌تر، کمتر به چشم بیاید.
این کمبود تقاضا، به ویژه در بخش‌های بیمه تخصصی، باعث کاهش فرصت‌های رشد برای شرکت‌های بیمه شده است.

غیبت شرکت‌های معتبر بیمه در فهرست ۱۰۰ شرکت برتر همچنین می‌تواند نشان‌دهنده تمرکز بیشتر این صنعت بر معیارهای داخلی و کوتاه‌مدت به جای اهداف استراتژیک بلندمدت باشد.
بسیاری از شرکت‌های بیمه در ایران به جای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، فناوری، یا آموزش منابع انسانی، تمرکز خود را بر پاسخگویی به نیازهای روزمره و رقابت در قیمت‌گذاری گذاشته‌اند.
این امر در نهایت باعث کاهش جایگاه آن‌ها در مقایسه با شرکت‌های نوآور و پیشرو در سایر صنایع شده است.

در نهایت، این وضعیت نشان‌دهنده نیاز به تحول اساسی در ساختار و استراتژی شرکت‌های بیمه در ایران است.
این صنعت باید به سمت نوآوری، دیجیتالی‌شدن، بهبود خدمات مشتریان، و گسترش بازار حرکت کند تا بتواند رقابت‌پذیری خود را افزایش دهد و در فهرست شرکت‌های برتر جایگاه بهتری کسب کند.
گفتنی است: طبق رتبه‌بندی اخیر سازمان مدیریت صنعتی کشور، شرکت‌های بیمه ایران، البرز، پاسارگاد و کوثر، در جمع ۱۰۰ شرکت برتر کشور قرار گرفتند.
نکته قابل توجه این فهرست، غیبت و نبود اسامی شرکت‌های بیمه بزرگ و معتبر کشور در آن است.