اعترافِ تلخ میرداماد به خلع‌سلاح پولی؛ فرزین فرمانِ «تأمین ارز» را از دست داد!

اخبار بانک و بیمه پایشگر– اظهارنظر جنجالی محمدرضا فرزین در صحن غیرعلنی دیروز مجلس مبنی بر اینکه «تخصیص ارز با من است، اما تأمین آن نه»، پرده از شکاف عمیق میان سیاست‌های پولی و درآمدهای ارزی کشور برداشت.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری پایشگر، از منظر تحلیلی، این جمله به معنای اعلام «ناتوانی ساختاری» بانک مرکزی در کنترل سمتِ عرضه بازار است.
در واقع، سکاندار میرداماد با این ادبیات، توپ را به زمین وزارت نفت و صادرکنندگان بزرگ انداخته و عملاً اعتراف کرده است که بانک مرکزی تنها یک «توزیع‌کننده بر روی کاغذ»است، نه یک «قدرت بازارساز».
این یعنی بازار ارز در حال حاضر نه از اتاق‌های فکر بانک مرکزی، بلکه از «میزان فروش نفت» و «سرعت بازگشت ارز صادراتی» فرمان می‌گیرد؛ وضعیتی که سیگنال بی‌ثباتی را به فعالان اقتصادی مخابره کرده و نشان می‌دهد که فرمانِ نرخ ارز، از دست سیاست‌گذار پولی خارج شده است.

خروجی بهارستان؛ تشکیل کمیته‌های موازی در بن‌بست ارزی

نتایج ملموس جلسه امروز که تحت فشار شدید نمایندگان و پس از تنش‌های لفظی پیرامون قیمت دلار برگزار شد، نشان‌دهنده گذار از «تثبیت ارزی» به «مدیریت بحران» است.
تشکیل کمیته مشترک ۵ نفره و تمرکز بر مصوبه ۱۷ بندی معیشتی، گویای آن است که دولت و مجلس به این نتیجه رسیده‌اند که ابزارهای سنتی پولی برای مهار تورم ۶۰ درصدی و نوسانات ارزی کارایی خود را از دست داده‌اند.

با توجه به حذف چهار صفر از پول ملی و تغییر واحد رسمی به «ریال جدید»، این برائت‌جویی فرزین از فرآیند «تأمین ارز»، چشم‌انداز تک‌نرخی شدن ارز را تیره‌تر از قبل می‌کند.
از این پس، باید منتظر فشار بیشتر بر صادرکنندگان برای بازگشت ارز و احتمالا اولویت‌بندی سخت‌گیرانه‌تر در تالارهای اول و دوم مرکز مبادله باشیم؛
سیاستی که می‌تواند رکود در بخش تولید را به بهای کنترل مقطعی نرخ ارز، عمیق‌تر کند.

چکیده تحلیل

فرزین با این جمله، عملاً «بانک مرکزی» را از جایگاه پاسخگوی نهایی نوسانات ارزی خارج و به یک «اپراتور سامانه تخصیص» تنزل داد.
این یعنی از این پس، هرگونه جهش ارزی، مستقیماً به عملکرد تیم اجرایی (وزارت‌خانه‌های تولیدی و نفت) گره خواهد خورد، نه سیاست‌های پولی.