بازدارندگی ایران در مقابل تهدیدات دشمن
گروه یادداشت و تحلیل سیاسی پایشگر: گام جدید ایران که رفع محدودیت در زمینه تحقیق و توسعه را شامل میشود، گامی است که نتایج و اثرات بلندمدت آن بر نتایج آنی و فوری میچربد. به عبارتی دیگر جنس این گام نه از جنس صرفا تاکتیکی، بلکه راهبردی است.
ایران با برداشتن این گام می تواند زمینه را ابتدا برای غنیسازی نیمه صنعتی و سپس برای غنی سازی صنعتی هموار کند. یکی از ملزومات دستیابی به غنیسازی 190 هزار سو پیشرفت و کار در زمینه تحقیق و توسعه است.چرا که سانتریفیوژهای نسل یک توان محدود و کمی را در غنیسازی دارند و با آنها نمیتوان غنیسازی در مقیاس صنعتی انجام داد و چنین امری معقول نیست.
راه چاره توسعه سانتریفیوژهای نسل جدیدی است که توان آنها چندین برابر نسل یک بوده و مسیر را به طرز قابل توجهی برای رسیدن به غنی سازی صنعتی کوتاه میکند. اینکه غنیسازی صنعتی چه مزایا و فوایدی دارد، در جای خود قابل بحث است که کمترین آن برطرف کردن نیازهای ضروری کشور و همچنین ایجاد بازدارندگی در مقابل تهدیدات دشمن است.
اما در میان گام سوم ایران با دو گام قبلی تفاوت وجود دارد. درست است که هر سه گام از سه سقف عبور کردهاند، اما ویژگی گام سوم این است که برگشت پذیری آن بدان مفهوم نیست که به عقب بازگردد. مواردی مانند میزان ذخایر و درصد غنیسازی قابل بازگشت به سطح گذشته هستند، اما در زمینه تحقیق و توسعه، حتی به فرض توقف فیزیکی پروژهها و طرحها، حداقل در زمینه دانش و دستاوردهای علمی عقبگردی وجود نخواهد داشت و دستاوردهای آن میتوانند در آینده هم باقی بمانند.
به همین دلیل این گام نگاه رو به آینده دارد و دستاوردهای راهبردی و تقریبا بخش عمده آنها برگشت پذیر نیستند.
به دلایل فوق، مفهوم گام سوم ایران راهبردی و بلندمدت است. به همین دلیل هم بود که رئیس جمهوری گفته بود که ایران با اجرای مرحله سوم از کاهش تعهدات گام بسیار بلندی را برمیدارد و اینکه بخش عمده مذاکرات هستهای با 1+5 که به برجام منتهی شد مربوط به زمانبندی تحقیق و توسعه بوده است./ تسنیم