بیمه مرکزی در دوراهی نظارت یا تساهل؛ ضرب‌الاجل به مدیران عامل بیمه، آیا برخوردی در کار است؟

اخبار بانک و بیمه پایشگر– هدف بیمه مرکزی از بخشنامه و هشدار اخیر به مدیران عامل شرکت‌های بیمه در باره الزام ارائه گزارش اقدامات انجام‌شده به مقام نهاد ناظر چیست؟

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری پایشگر، به نظر می‌رسد بیمه مرکزی این بخشنامه را در پاسخ به افزایش ناهنجاری‌ها و تخلفات در صنعت بیمه صادر کرده است.
طی سال‌های اخیر، مشکلاتی همچون عدم شفافیت مالی، رسوب غیرقانونی حق‌بیمه، تبعیض در دسترسی به اطلاعات بیمه‌گذاران، و سلطه کارگزاران برخط بر بازار باعث نارضایتی گسترده در شبکه فروش و شرکت‌های بیمه شده است.
این فشارها، همراه با اعتراضات فعالان بازار، بیمه مرکزی را ناچار کرده تا موضعی قاطع‌تر اتخاذ کند و از مدیران عامل شرکت‌های بیمه گزارش اقدامات اصلاحی را مطالبه نماید.

هدف اصلی بخشنامه: نمایش اقتدار یا اصلاح واقعی؟

هدف ظاهری این بخشنامه، افزایش پاسخگویی مدیران شرکت‌های بیمه و تقویت نظارت بر عملکرد آن‌ها است.
اما در عمل، این پرسش مطرح می‌شود که آیا بیمه مرکزی به‌دنبال اصلاح واقعی اوضاع است یا صرفاً تلاش می‌کند با صدور چنین بخشنامه‌هایی، فشار افکار عمومی را کاهش دهد؟
اگر این اقدام صرفاً در حد اخطار باقی بماند و ضمانت اجرایی نداشته باشد، تغییری در وضعیت بازار ایجاد نخواهد شد و صرفاً به یک نمایش اداری تبدیل می‌شود.

امکان برخورد واقعی با متخلفان؟

سابقه عملکرد بیمه مرکزی نشان می‌دهد که بسیاری از بخشنامه‌های مشابه در گذشته، به‌دلیل نفوذ و لابی‌های قدرتمند در صنعت بیمه، به نتیجه ملموسی نرسیده است.
ارجاع تخلفات به “کمیته ارزیابی کارکنان کلیدی و عملیاتی” در ظاهر نشان‌دهنده یک سازوکار نظارتی است، اما اگر این کمیته استقلال و اختیار لازم برای برخورد با تخلفات را نداشته باشد، احتمالاً خروجی آن صرفاً توصیه‌های غیرالزام‌آور خواهد بود.

چالش اجرای بخشنامه در برابر قدرت ذی‌نفعان بزرگ

یکی از موانع جدی اجرای این بخشنامه، قدرت کارگزاران برخط و برخی شرکت‌های بیمه‌ای است که از ساختارهای غیرشفاف بهره‌مند هستند.
این بازیگران، که عمدتاً از طریق روابط خاص و رانتی، قراردادهای پرسود و دسترسی به اطلاعات کلان بیمه‌گذاران را در اختیار دارند، منافع خود را به‌سادگی از دست نخواهند داد.
اگر بیمه مرکزی قصد برخورد جدی داشته باشد، باید خود را برای مقابله با فشارهای سنگین این گروه‌ها آماده کند.

آینده این بخشنامه: اصلاحات جدی یا ادامه نمایش نظارتی؟

اگر بیمه مرکزی این بار عزم جدی برای اجرای قوانین و برخورد با تخلفات داشته باشد، می‌توان انتظار داشت که این بخشنامه سرآغازی برای اصلاحات ساختاری در بازار بیمه باشد.
اما اگر مانند گذشته، صرفاً در حد اخطار باقی بماند، مدیران عامل شرکت‌های بیمه با ارسال گزارش‌های کلی و غیرشفاف، موضوع را به حاشیه خواهند برد و در نهایت، بازار بیمه همچنان درگیر مشکلات فعلی باقی خواهد ماند.
در سال ۱۴۰۴، عملکرد بیمه مرکزی در اجرای این بخشنامه محک مهمی برای سنجش میزان اقتدار و استقلال آن خواهد بود.