مدیریت تنش در روابط ایران و ترکیه؛ ضرورت تعامل در سایۀ رقابت‌های منطقه‌ای

اخبار سیاسی پایشگر– ایران و ترکیه به‌عنوان دو قدرت منطقه‌ای، دارای روابطی چندلایه و مبتنی بر رقابت و همکاری هستند.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری پایشگر، این دو کشور با وجود اختلافات راهبردی در برخی حوزه‌ها، همواره تلاش کرده‌اند تعادل در روابط خود را حفظ کنند.
بااین‌حال، برخی مواضع اخیر مقامات ترکیه، ازجمله اظهارات وزیر امور خارجه این کشور، می‌تواند نشانه‌ای از تنش‌های پنهان در رقابت منطقه‌ای باشد.

رقابت منطقه‌ای و تضاد منافع

ایران و ترکیه در پرونده‌های متعددی مانند سوریه، لبنان، عراق و قفقاز منافع متضادی داشته‌اند.
ترکیه با حمایت از گروه‌های خاص در سوریه و نزدیکی به کشورهای حوزه خلیج فارس، عملاً در مقابل محور مقاومت به رهبری ایران قرار گرفته است.
اظهارات اخیر وزیر امور خارجه ترکیه می‌تواند نشان‌دهندۀ تلاشی برای کاهش نفوذ ایران در معادلات منطقه‌ای باشد.

سیاست ترکیه در قبال ایران: فشار یا مذاکره؟

آنکارا با اتخاذ مواضع انتقادی علیه ایران، از یک‌سو در تلاش است فشار دیپلماتیک وارد کند و از سوی دیگر، به شرکای غربی و عربی خود سیگنال ارسال کند که در برابر ایران موضعی مستقل دارد.
اما در عین حال، ترکیه به خوبی می‌داند که تخریب روابط با ایران تبعات اقتصادی، امنیتی و ژئوپلیتیکی برای آنکارا به همراه داشته باشد.

منافع مشترک و محدودیت‌های تقابل

با وجود اختلافات، ایران و ترکیه دارای منافع مشترک گسترده‌ای هستند؛ ازجمله تجارت دوجانبه، امنیت مرزی و همکاری‌های انرژی.
آنکارا با چالش‌های اقتصادی و امنیتی متعددی روبه‌روست و افزایش تنش با ایران می‌تواند مشکلات داخلی این کشور را تشدید کند.
ازاین‌رو، ترکیه ناچار است در اتخاذ سیاست‌های خود علیه ایران، ملاحظات راهبردی را در نظر بگیرد.

دیپلماسی در برابر تقابل: چه راهی بهتر است؟

هرچند ترکیه ممکن است در برخی پرونده‌های منطقه‌ای امتیازاتی کسب کرده باشد، اما قرار دادن ایران در جایگاه یک رقیب سرسخت به‌جای شریک منطقه‌ای، هزینه‌های زیادی برای آنکارا خواهد داشت.
تداوم همکاری با ایران در حوزه‌های اقتصادی، انرژی و امنیتی به تأمین منافع بلندمدت هر دو کشور کمک می‌کند و از ورود به تنش‌های غیرضروری جلوگیری می‌کند.

نتیجه‌گیری: ضرورت مدیریت تنش‌ها

اظهارات اخیر وزیر خارجه ترکیه نشان‌دهندۀ یک چالش جدید در روابط تهران و آنکاراست، اما این به معنای ورود دو کشور به یک تقابل همه‌جانبه نیست.
دیپلماسی فعال و تلاش برای درک متقابل می‌تواند از تشدید اختلافات جلوگیری کرده و به ایجاد سازوکارهای همکاری پایدار کمک کند.
آنکارا باید میان رقابت منطقه‌ای و حفظ روابط استراتژیک با تهران، تعادل دقیقی برقرار کند تا از افزایش تنش‌ها که به ضرر هر دو طرف است، جلوگیری شود.