نوروز، جاده، تابوت: وقتی تعطیلات ملی به قتلگاه عمومی بدل می‌شود

یادداشت و تحلیل پایشگر: شهراد اثنی‌عشری

مرگ ۲۷۷ ایرانی در هفت روز، نه یک تصادف است و نه یک اتفاق؛ این خود جنایتی‌ است که هر سال با لباس نو تکرار می‌شود و ما تماشاچیان این تکرار مرگباریم.

جاده‌ها بوی خون می‌دهند، آسفالتی که قرار بود راه زندگی باشد، به مسیر بی‌بازگشت بدل شده است.
وقتی عید از راه می‌رسد، خانواده‌ها به سفر می‌روند، اما برخی به خانه باز نمی‌گردند.
گویی نوروز، برای برخی تنها یادگارش یک تابوت است و غمی که تا سال بعد و شاید تا همیشه ادامه دارد.

اما مقصر کیست؟ آیا راننده‌ای که شب نخوابیده و پایش روی پدال سنگین شده؟
آیا خانواده‌ای که با کودکی در بغل، راهی جاده‌ای می‌شود که نه روشنایی دارد، نه خط‌کشی، نه جان؟
یا شاید خودرویی که تنها نام خودرو را یدک می‌کشد، اما در بزنگاه حادثه، تبدیل به تابوتی آهنین می‌شود؟
خودروی ناایمن، مانند شمشیری زنگ‌زده است در دست کودکی؛ دیر یا زود حادثه‌ای رخ می‌دهد و مرگ، بی‌دعوت سر می‌رسد.

جاده‌های ایران، قصه‌ای تلخ دارند؛ نه به اندازه کافی عریض‌اند، نه تابلوهایشان دیده می‌شود.
پیچ‌ها بی‌رحم‌اند، نقاط حادثه‌خیز علامت ندارند، و کسی پاسخگو نیست.
انگار جاده، خود تبدیل به هیولایی شده که هر نوروز، قربانی می‌طلبد.
سال‌هاست که استانداردسازی جاده‌ها در حد حرف مانده و بودجه‌ها سر از پروژه‌های ناتمام درآورده‌اند، همان‌هایی که در آمارها ۹۰ درصد پیشرفت دارند، اما در واقعیت هیچ.

و اما خودروساز داخلی، که نامش را نمی‌بریم چرا که همه می‌شناسند.
او کارخانه‌دار مرگ است، با محصولاتی که نه ایربگ‌شان باز می‌شود، نه ترمزشان به موقع می‌گیرد.
تنها چیزی که به درستی کار می‌کند، قیمت‌گذاری‌شان است؛ هر روز بالاتر، هر روز سنگین‌تر، درست مانند بار تابوت بر دوش خانواده‌ها.
وقتی بازار انحصاری باشد، کیفیت نه در اولویت است، نه مطالبه‌ای جدی.

کاهش ۱۹ درصدی تلفات شاید در آمار قابل توجه باشد، اما آیا می‌توان مرگ ۲۷۷ انسان را “پیشرفت” خواند؟
آیا کاهش کشتار، توجیهی برای ادامه این چرخه معیوب است؟
آمارها دلخوش‌کنک‌اند، مرهمی بر زخم مادرانی که فرزندشان را به جاده سپردند و باز نگرفتند؟
تلفات هرچقدر هم کم شود، تا زمانی که بستر مرگ فراهم است، زندگی همچنان ارزان خواهد بود.

سفر نوروزی، در ایران نه تنها با شیرینی عید آغاز نمی‌شود، بلکه با طعم تلخ کفن و قبر همراه است.
راه‌حل ساده است، اما اراده‌ای نیست. مسئولان خواب‌اند یا خود را به خواب زپایشگرده‌اند، و مردم همچنان مسافر جاده‌هایی‌اند که شاید هرگز پایان‌شان را نبینند.
نوروز مبارک، اما نه برای همه.

صاحب امتیاز و مدیر مسئول پایگاه خبری
پایشگر