شاخص‌های پیش‌هشدار بیمه مرکزی/چراغی برای سلامت صنعت یا آژیر نمادین در روز بحران؟

اخبار بانک و بیمه پایشگر– بیمه مرکزی با انتشار شاخص‌های پیش‌هشدار، فصل تازه‌ای از نظارت بر صنعت بیمه را آغاز کرده است؛ شاخص‌هایی که قرار است سلامت مالی و فنی شرکت‌ها را پیش از بروز بحران نمایان سازند.

اما پرسش اصلی آنجاست که آیا تکیه صرف بر ۲۲ شاخص آماری می‌تواند به نظارت واقعی و کارآمد منجر شود؟
یا اینکه این شاخص‌ها تنها در حد هشدار باقی خواهند ماند و صنعت بیمه همچنان در معرض ریسک‌های پنهان و مدیریت‌ناپذیر خواهد بود؟

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری پایشگر، بیمه مرکزی روز گذشته با انتشار شاخص‌های پیش‌هشدار، گام مهمی در جهت ارتقای نظام نظارت هوشمند و بهنگام بر شرکت‌های بیمه برداشته است.

این شاخص‌ها که بر مبنای مطالعه تطبیقی با مدل‌های بین‌المللی و با تکیه بر صورت‌های مالی شرکت‌ها تدوین شده‌اند، در نگاه نخست می‌توانند به‌عنوان چراغ‌های هشدار در تشخیص سلامت مالی و فنی مؤسسات بیمه ایفای نقش کنند.

با این حال، باید توجه داشت که هرگونه شاخص کمی تنها بخشی از واقعیت عملکرد یک شرکت را بازتاب می‌دهد و در صورت فقدان لایه‌های تکمیلی تحلیلی و کیفی، خطر تقلیل‌گرایی در ارزیابی‌ها وجود دارد.

یکی از قوت‌های این مدل، تکیه بر داده‌های قابل دسترس و امکان استانداردسازی آن است؛ امری که نظارت ساختاریافته را تسهیل می‌کند.

اما نقطه ضعف نهفته در همین ویژگی، اتکای بیش‌ازحد به اطلاعات حسابداری و گزارشگری مالی است.
تجربه بین‌المللی نشان داده است که بحران‌های بیمه‌ای و مالی اغلب نه از دل صورت‌های مالی، بلکه از ریسک‌های پنهان در حوزه‌های عملیاتی، راهبری شرکتی و حتی کیفیت مدیریت مطالبات و سرمایه‌گذاری‌ها سربرآورده است.
بنابراین محدود ماندن به ۲۲ شاخص منتخب، اگرچه شروعی ارزشمند است، اما برای دستیابی به نظارت واقعی کافی نخواهد بود.

نکته دیگر آن است که شاخص‌های هشدار، اگر صرفاً در مقام هشدار باقی بمانند و به تصمیمات نظارتی قاطع، سریع و الزام‌آور منجر نشوند، عملاً کارکردی نمادین خواهند یافت.

صنعت بیمه ایران نیازمند نظامی است که علاوه بر شناسایی علائم بحران، توانایی مداخله پیشگیرانه و اصلاح‌گرایانه را نیز داشته باشد.
در غیر این صورت، شاخص‌ها به گزارش‌هایی آرشیوی بدل خواهند شد که صرفاً نقش توجیهی در زمان بحران ایفا می‌کنند.

در نهایت می‌توان گفت، اقدام بیمه مرکزی در معرفی شاخص‌های پیش‌هشدار گامی مثبت و ارزشمند در جهت همگرایی با استانداردهای جهانی است، اما برای تحقق نظارت واقعی باید نگاه جامع‌تری به مدیریت ریسک، شفافیت داده‌ها، حاکمیت شرکتی و فرهنگ پاسخگویی در صنعت بیمه داشت.

شاخص‌ها به‌تنهایی کافی نیستند، بلکه ابزارهایی‌اند که اگر در بستری از اراده نظارتی قوی، شفافیت نهادی و ضمانت اجرایی قرار گیرند، می‌توانند صنعت بیمه کشور را به‌سوی سلامت پایدار هدایت کنند