پیشرفت یعنی تغییر…

دکترمحمود سریع‌القلم

گروه یادداشت و تحلیل اقتصادی پایشگر-نزدیک به ۱۳۰ سال پیش در سال ۱۸۷۵ میلادی ، ژاپنی‌ها یکبار به این نتیجه رسیدند که توسعه‌یافتگی در بخش خصوصی حاصل می‌شود و این را یک بار روی کاغذ نوشتند و امروز هم در حال اجرای آن هستند ولی ما از مشروطه تا امروز مرتب سمینار و همایش برگزار می‌کنیم تا مشخص کنیم توسعه‌یافتگی خوب است یا بد …

دلیلش هم این است که با جهان ارتباط نداریم در نتیجه نمی‌توانیم از دیگر کشورها بیاموزیم. اگر قرار باشد فردی را چند سال به کلاس ببرند و درباره شنا کردن با او صحبت کنند اما هیچگاه به استخر نرود و شنا نکند، هرگز نمی‌تواند شنا را یاد بگیرد.

ژاپن از ایران یک بشکه نفت می‌خرد به قیمت ۶۰ دلار و آن را تبدیل به ۶۰۰ دلار می‌کند و به دنیا می‌فروشد . اما ما در ایران راحت‌تر می‌توانیم همین کار را انجام دهیم چون ما هم خودمان تا یک قرن سوخت فسیلی در اختیار داریم و هم به آب‌های بین‌المللی دسترسی مستقیم داریم. بنابراین اگر توسعه‌ هدفمان باشد این همه سمینار و برنامه نیاز نداریم، چون همۀ مسائل تقریبا مشخص هستند.

ولی سوال اصلی این است آیا ما ایرانی‌ها واقعا می‌خواهیم پیشرفت کنیم ؟؟ پیشرفت یعنی تغییر. ما چقدر علاقه‌مندیم تغییر کنیم ؟

همه می‌دانیم که کره جنوبی ۴۰ سال پیش چه وضعی داشت، ولی وضع امروزش به این خاطر است که هم مردمش و هم حکومتش خواستند تغییر کنند. در نتیجه این کشور ۴۰ میلیونی امروز ۸۰۰ میلیارد دلار تولید ناخالص ملی دارد و ایران ۸۰ میلیونی ۴۰۰ میلیارد تولید ناخالص داردکه اگر نفت نبود به ۱۰۰ میلیارد دلار می رسید.

باور کنید نمی‌توان گفت که ما می‌خواهیم پیشرفت کنیم ولی نرخ مطالعه در افغانستان از ایران بیشتر باشد .دموکراسی در کشوری به وجود می‌آید که طبقه متوسط آن به آگاهی رسیده باشند، مشروطه شکست خورد، چون از ده میلیون نفر مردم ایران در آن زمان فقط ۱۰ هزار نفر سواد داشتند.

اما جمهوری چک به این دلیل شش ماه بعد از فروپاشی شوروی به دموکراسی رسید که جامعه آمادگی پذیرش آن را داشت و وقتی واسلاو هاول از دموکراسی حرف زد مردم همه می‌دانستند یعنی چه و آنرا پذیرفتند.

تا این آگاهی به خصوص در قشر متوسط ما وجود نداشته باشد، هیچ حرکت رو به جلویی انجام نخواهد شد .